ໃນຕອນເຊົ້າວັນທີ 30 ຕຸລາ 2024 ຜ່ານມານີ້, ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ (ມຊ) ໄດ້ຈັດພິທີ ສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນຄູແຫ່ງຊາດ ຄົບຮອບ 30 ປີ, ສະຫຼຸບຊຸດຮຽນ 2020-2024 ແລະເປີດສົກຮຽນໃໝ່ 2024-2025 ຂຶ້ນທີ່ສະໂມສອນໃຫຍ່ ມຊ, ໂດຍການເປັນກຽດເຂົ້າຮ່ວມ ຂອງທ່ານ ກິ່ງມະໂນ ພົມມະຫາໄຊ ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະກີລາ, ທ່ານ ສຈ.ປອ ບໍ່ແສງຄໍາ ວົງດາລາ ປະທານສະພາ ມຊ, ທ່ານ ຮສ.ປອ ເດຊານຸລາດ ແສນດວງເດດ ວ່າການແທນອະທິການບໍດີ ມຊ, ມີບັນດາທ່ານ ຮອງອະທິການບໍດີ, ແຂກຖືກເຊີນ, ພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານ ແລະນັກສຶກສາເຂົ້າຮ່ວມ.
ໃນທີ່ປະຊຸມ ທ່ານ ຮສ.ປອ ເດຊານຸລາດ ແສນດວງເດດ ວ່າການແທນອະທິການບໍດີ ມຊ ໄດ້ກ່າວບາງຕອນວ່າ: ມຊ ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງໃນປີ 1996 ໂດຍການຮວມ 3 ມະຫາວິທະຍາໄລ ແລະ 7 ສະຖາບັນການສຶກສາຊັ້ນສູງທີ່ຂຶ້ນກັບຫຼາຍກະຊວງມາເປັນມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງດຽວ ເອີ້ນ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ(ຂຽນຫຍໍ້ວ່າ ມຊ). ມາເຖິງປີ 2024. ມຊ ມີອາຍຸໄດ້ 28 ປີ, ປັດຈຸບັນ ມຊ ປະກອບ ມີ 13 ຄະນະວິຊາ, 2 ສະຖາບັນ, 11 ຫ້ອງການ; ນອກນີ້ຍັງມີ ບັນດາສູນ, ຫໍສະໝຸດກາງ ແລະ ໂຮງໝໍວິທະຍາເຂດ. ມີຫຼັກສູດການຮຽນ-ການສອນທັງໝົດ 267 ຫຼັກສູດ; ໃນນັ້ນມີ: ປະລິນຍາເອກ 11 ຫຼັກສູດ, ປະລິນຍາໂທ 70 ຫຼັກສູດ ປະລິນຍາຕີ 119 ຫຼັກສູດ, ຫຼັກສູດຕໍ່ເນື່ອງປະລິນຍາຕີ 44 ແລະ ຫຼັກສູດອະນຸປະລິນຍາ 4 ຫຼັກສູດ.(ໃນນັ້ນ ມີຫຼັກສູດນາໆຊາດປະລິນຍາໂທ 1 ຫຼັກສູດ ແລະ ຫຼັກສູດນາໆຊາດປະລິນຍາຕີ 2 ຫຼັກສູດ), ມຊ ມີວິໄສທັດວ່າ: ສ້າງໃຫ້ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ກາຍເປັນສູນກາງການສຶກສາ ແລະ ການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດ ທີ່ມີຄຸນະພາບໄດ້ມາດຕະຖານພາກພື້ນ ແລະ ສາກົນ.
ໃນຊຸດຮຽນ 2020-2024 ແລະ ແຜນພັດທະນາ ມຊ ປີ 2021-2025 ເຊິ່ງເປັນໄລຍະທີ່ທົ່ວພັກ-ລັດ ກໍາລັງສຸມໃສ່ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມ ຄັ້ງທີ IX ແລະ ປະຕິບັດມະຕິຂອງພັກສະໄໝ ທີ XI ເພື່ອນໍາພາປະເທດຊາດຫຼຸດພົ້ນຈາກສະພາບດ້ອຍພັດທະນາ ເທື່ອລະກ້າວ. ມຊ ເປັນສະຖາບັັນການສຶກສາຊັ້ນສູງລະດັບຊາດ ເປັນບ່ອນກໍ່ສ້າງຊັບພະຍາກອນມະນຸດໃຫ້ມີຄວາມຮູ້-ຄວາມສາມາດມີຄຸນສົມບັດສິນທໍາປະຕິວັດ ແລະມີຄວາມສີວິໄລທາງດ້ານຈິດໃຈ ຕອບສະໜອງນັກວິຊາການທີ່ມີຄຸນນະພາບໃຫ້ແກ່ການພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງຊາດ ແລະ ເຊື່ອມໂຍງກັບພາກພື້ນ ແລະສາກົນ. ມີໜ້າທີ່ພັດທະນາຄຸນນະພາບການສຶກສາຊັ້ນສູງ ແລະ ສົ່ງເສີມການຄົ້ນຄວ້າວິທະຍາສາດໃຫ້ມີມາດຕະຖານສູງຂຶ້ນຢ່າງບໍ່ຢຸດຢັ້ງ, ບໍລິການທາງດ້ານວິຊາການທີ່ມີປະສິດທິພາບເພື່ອຕອບສະໜອງໃຫ້ແກ່ສັງຄົມ, ປົກປັກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍມູນເຊື້ອວັດທະນະທຳ, ຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມຂອງຊາດ, ເຂົ້າໃນການພັດທະນາ. ດໍາເນີນການປູກຈິດສໍານຶກ ແລະ ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການປົກປັກຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມທໍາມະຊາດ ແລະ ພັດທະນາປະເທດຊາດ ຕາມທິດຍືນຍົງສີຂຽວ.
ໃນສົກສຶກສາ 2023-2024 ນີ້ ມີ ຈໍານວນພະນັກງານ ຄູ ອາຈານທັງໝົດ: 1,546 ທ່ານ, ຍິງ 691 ທ່ານພະນັກງານບໍລິຫານ: 268 ທ່ານ, ຍິງ 167ທ່ານ; ອາຈານສອນ: 1,278 ທ່ານ, ຍິງ 524 ທ່ານ. ດ້ານວຸດທິການສຶກສາ ຂອງພະນັກງານ-ຄູອາຈານ ປະລິນຍາເອກມີ 205 ທ່ານ, ຍິງ 47 ທ່ານ, ປະລິນຍາໂທ: 962 ທ່ານ, ຍິງ 452 ທ່ານ, ເໜືອ ປະລິນຍາຕີ: 02 ທ່ານ, ຍິງ 0 ທ່ານ, ປະລິນຍາຕີ: 399 ທ່ານ, ຍິງ 246 ທ່ານ ແລະອະນຸປະລິນຍາ: 40 ທ່ານ, ຍິງ 30 ທ່ານ; ວິທະຍານາມມະຍົດມີ: ສາດສະດາຈານ 05 ທ່ານ, ຍິງ 01 ທ່ານ, ຮອງສາດສະດາຈານ 79 ທ່ານ, ຍິງ 14 ທ່ານ, ອາຈານ 341 ທ່ານ, ຍິງ 133 ທ່ານ ແລະ ຜູ້ຊ່ວຍອາຈານ 322ທ່ານ, ຍິງ 167 ທ່ານ.
ຕະຫຼອດສົກຮຽນທີ່ມາ ມຊ ພວກເຮົາໄດ້ສຸມໃສ່ການສ້າງແຜນພັດທະນາຈາກ 7 ແຜນງານ 37 ໂຄງການ ໃຫ້ເປັນແຜນຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລະອຽດ(ແຜນປີ) ແລະ ລິເລີ່ມຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢ່າງຕັ້ງໜ້າດັ່ງນີ້: ວຽກງານ ການເມືອງແນວຄິດ ແລະ ຈັດຕັ້ງ: ຄະນະພັກ, ຄະນະນໍາ ມຊ ໄດ້ຖືສໍາຄັນວຽກການເມືອງແນວຄິດໃນຖັນແຖວພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານ ແລະ ນັກສຶກສາ ໃຫ້ມີສະຕິຕໍ່ການຈັດຕັ້ງ, ກໍາແໜ້ນແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງພັກ, ເຄົາລົບກົດໝາຍຂອງລັດ, ປະຕິບັດລະບຽບລັດຖະກອນຢ່າງເຄັ່ງຄັດ, ມີຄວາມສາມັກຄີພາຍໃນສູງ ແລະຍົກສູງຄວາມຮັບຜິດຊອບຕໍ່ໜ້າທີ່ວຽກງານຂອງຕົນ ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ, ກໍໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຕິດຕາມ, ກວດກາປະເມີນ ການຈັດຕັ້ງນໍາພາແຕ່ລະພາກສ່ວນເປັນປົກະຕິ. ມີຄະນະບໍລິຫານງານພັກທັງໝົດ 08 ສະຫາຍ, ຍິງ 1 ສະຫາຍ; ມີຄະນະພັກຮາກຖານ 13 ຮາກຖານ, 4 ໜ່ວຍພັກຮາກຖານ ແລະ 88 ໜ່ວຍພັກທີ່ຂຶ້ນກັບ; ມີສະມາຊິກພັກທັງໝົດ 1,755 ສະຫາຍ, ຍິງ 802 ສະຫາຍ; ສະມາຊິກພັກສົມບູນ 1,335 ສະຫາຍ, ຍິງ 631 ສະຫາຍ; ສະມາຊິກພັກສຳຮອງ 53 ສະຫາຍ, ຍິງ 26 ສະຫາຍ; ສະມາຊິກພັກບໍານານ 333 ສະຫາຍ, ຍິງ 131 ສະຫາຍ; ສະມາຊິກພັກນັກສຶກສາ 34 ສະຫາຍ, ຍິງ 14 ສະຫາຍ;ວຽກງານວິຊາສະເພາະ: ມຊ ໄດ້ດໍາເນີນການຮຽນ-ການສອນໃນ ຫຼາຍລະດັບ ເຊິ່ງມີທັງໝົດ 167 ຫຼັກສູດ; ໃນນັ້ນມີ: ປະລິນຍາເອກ 11 ຫຼັກສູດ, ປະລິນຍາໂທ 70 ຫຼັກສູດ (ຫຼັກສູດນາໆຊາດປະລິນຍາໂທ 1 ຫຼັກສູດ), ປະລິນຍາຕີ 119 ຫຼັກສູດ, ຫລັກສູດຕໍ່ເນື່ອງປະລິນຍາຕີ 44 ຫຼັກສູດ ແລະອະນຸປະລິນຍາ 4 ຫຼັກສູດ, ປ່າໄມ້ລວມ, ວິສະວະກໍາຂົວ-ທາງ, ເຕັກນິກຊົນລະປະທານ ແລະຄູພາລະສຶກສາ.
ໃນຊຸດຮຽນ 2020 -2024 ນີ້, ມຊ ມີ ນັກສຶກສາທັງໝົດ 18,240 ຄົນ, ຍິງ 8,772 ຄົນ, ນັກສຶກສາທີ່ໄດ້ຮັບທຶນລັດຖະບານ: ຈໍານວນ 2,191 ຄົນ, ຍິງ 1,027 ຄົນ, ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດທີ່ໄດ້ຮັບທຶນລັດຖະບານ: ຈໍານວນ 234 ຄົນ,ຍິງ 90 ຄົນ, ນັກສຶກສາໃຊ້ທຶນຕົວເອງ: ຈໍານວນ 16,049 ຄົນ, ຍິງ 7,745 ຄົນ, ນັກສຶກສາຕ່າງປະເທດໃຊ້ທຶນຕົວເອງ: ຈໍານວນ 392 ຄົນ, ຍິງ 135 ຄົນ, ນັກສຶກສາພຣະສົງ ຈໍານວນ 77 ອົງ, ນັກສຶກສາລະດັບປະລິນຍາເອກ: ຈໍານວນ 2 ຄົນ, ຍິງ 0 ຄົນ ແລະນັກສຶກສາລະດັບປະລິນຍາຍາໂທ: ຈໍານວນ 777 ຄົນ, ຍິງ 282 ຄົນ ແລະ ໃນຈໍານວນດັ່ງກ່າວນີ້ ມີນັກສຶກສາປີສຸດທ້າຍຈົບການສຶກສາທັງໝົດ 5,837 ຄົນ, ຍິງ 2,685 ຄົນ. ໄດ້ຮັບປະກາສະນີຍະບັດກຽດນິຍົມ(ໃບປະກາດແດງ) ຈຳນວນ 96 ຄົນ, ຍິງ 59 ຄົນ. ນັກສຶກສາທີ່ມີຜົນງານດີເດັ່ນຮອບດ້ານ; ດີເດັ່ນເຄື່ອນໄຫວກິດຈະກໍາ; ດີເດັ່ນການເຄື່ອນໄຫວດ້ານກີລາ; ດີເດັ່ນດ້ານການເຄື່ອນໄຫວສິລະປະ ປະເພດຕ່າງໆມີທັງໝົດ ຈໍານວນ 1436 ຄົນ, ຍິງ 786 ຄົນ, ດີເດັ່ນຮອບດ້ານ ຈໍານວນ 409 ຄົນ, ຍິງ 255 ຄົນ, ພຣະສົງ 1 ອົງ, ດີເດັ່ນດ້ານການຮຽນຈໍານວນ 164 ຄົນ, ຍິງ 101 ຄົນ, ພຣະສົງ 1 ອົງ,ດີເດັ່ນດ້ານການປະກອບສ່ວນກິດຈະກໍາ ຈໍານວນ 729 ຄົນ,ຍິງ 786 ຄົນ, ພຣະສົງ 2 ອົງ.
ພາກສ່ວນພະນັກງານ, ຄູ-ອາຈານເຖິງແມ່ນຈະພົບກັບສະພາບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກສັບສົນໃນທົ່ວສັງຄົມ ກໍຄືທຸກໆປະເທດທີ່ໄດ້ປະເຊີນແລະພົບພໍ້ກັບໄພພິບັດທາງທໍາມະຊາດ ໄພເງີນເຟີ້ ແຕ່ຄູອາຈານ, ພະນັກງານພວກເຮົາກໍ່ມີຄວາມທຸ່ນທ່ຽງອຸ່ນອ່ຽນຕໍ່ສະພາບການທີ່ເກີດຂຶ້ນຢ່າງມີສະຕິ ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນຍັງໄດ້ສືບຕໍ່ເອົາໃຈໃສສິດສອນນັກຮຽນ, ນັກສຶກສາ, ຕາມສະພາບຄວາມເປັນຈິງ ພ້ອມທັງດັບປັບເຂົ້າສູ່ລະບົບການປ່ຽນແປງໃໝ່ ໃນສົກຮຽນນີ້ຈຶ່ງມີຄູດີເດັ່ນ ປະເພດນາມມະຍົດ ຈໍານວນ 1,220 ທ່ານ, ຍິງ 569 ທ່ານ, ຂັ້ນກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະກີລາຈໍານວນ 670 ທ່ານ, ຍິງ 340 ທ່ານ, ຂັ້ນມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ຈໍານວນ 214 ຄົນ, ຍິງ 119 ຄົນ.
ໃນຊຸມປີຜ່ານມາ ແຕ່ພວກເຮົາກໍ່ຍັງໄດ້ສົ່ງນັກສຶກສາເຂົ້າຮ່ວມຮັບໃຊ້ໃນ ກອງປະຊຸມອາຊຽນທີລາວເປັນເຈົ້າພາບ, ກອງປະຊຸມວິຊາການລະດັບນາໆ ຊາດ ທີ່ ມຊ ຈັດຂຶ້ນ, ເຂົ້າຮ່ວມງານແຂ່ງຂັນ ພາຍໃຕ້ໂຄງການ: “ແຂ່ງຂັນແຜນທຸລະກິດຂອງຊາວໜຸ່ມ 06 ປະເທດລຸ່ມແມ່ນໍ້າຂອງ ທີ່ ປະເທດໄທ ; ເຂົ້າຮ່ວມງານມະຫາກໍາກີລາ ມະຫາວິທະຍາໄລລາວ ຄັ້ງທີ 2 ທີ່ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ເປັນເຈົ້າພາບ ມຊ ກໍ່ໄດ້ສົງນັກສຶກສາເຂົ້າຮ່ວມແຂ່ງຂັນກີລາທັງໝົດມີ 11 ປະເພດ ມີນັກກີລາທັງໝົດ 241 ຄົນ, ຍິງ 31 ຄົນ, ຜ່ານການແຂ່ງຂັນແມ່ນສາມາດຍາດໄດ້ລື່ນຄາດໝາຍທີ່ວາງໄວ 25 ຫຼງຄໍາ, 21 ຫຼຽນເງີນ ແລະ 36 ຫຼຽນທອງແດງ ຈັດຢູ່ໃນລະດັບທີ 1 ຍ້ອນໜາກຜົນ ແລະຜົນງານທີ່ນ້ອງໆນັກສຶກສາໄດ້ສະແດງອອກໃຫ້ເຫັນນັ້ນ ກໍ່ຍ້ອນມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ ຂອງພວກເຮົາມີການປັບປຸງພັດທະນາຫຼັກສູດ ໃຫ້ແທດເໝາະກັບສະພາບຄວາມຕ້ອງການ ຂອງຕະຫຼາດແຮງງານ, ສະໜອງນັກວິຊາການໃຫ້ກັບສັງຄົມເພື່ອການພັດທະນາປະເທດຊາດ ກໍຄືພັດທະນາທ້ອງຖິ່ນໃຫ້ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ, ລົງໃຫ້ຄວາມຮູ້ ແລະສຶກສາອົບຮົມປະຊາຊົນໃນເຂດຊົນນະບົດຮູ້ຫັນເອົາວິທະຍາສາດເຂົ້າໃນການພັດທະນາຕົນເອງ ແລະພັດທະນາສັງຄົມ ບັນດາ ອາຈານ ຈໍານວນໜຶ່ງ ກໍໄດ້ດໍາເນີນການຄົ້ນຄວ້າວິໄຈ ແລະ ມີຜົນການວິໄຈຈໍານວນໜຶ່ງ ໄດ້ພິມອອກເຜີຍແຜ່ໃນວາລະສານວິທະຍາສາດ ມຊ ແລະ ສາກົນ.